ભારતીય રેલ્વે એ ભારતની લાઈફલાઈન છે અને પ્રવાસ માટે ભારતીયોની પ્રથમ પસંદગી પણ છે. એક જ ટ્રેનમાં રેલ્વે વિવિધ કોચ દ્વારા મુસાફરોને ઘણી સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે. સામાન્ય મધ્યમ વર્ગના લોકો સેકન્ડ ક્લાસ અને સ્લીપર ક્લાસથી સારી રીતે વાકેફ છે. પરંતુ ઘણા લોકો 1st AC, 2nd AC અને 3rd AC ક્લાસ વચ્ચેના તફાવત વિશે ઓછા વાકેફ છે. બધા જાણે છે કે આ કોચ વાતાનુકૂલિત છે. ચાલો જાણીએ તેમની અન્ય વિશેષતાઓ વિશે-
1. ફર્સ્ટ એસી :-
ફર્સ્ટ એસી ક્લાસ ભારતીય રેલ્વેનો સૌથી મોંઘો વર્ગ છે. આ કોચ સંપૂર્ણ એરકન્ડિશન્ડ છે. તેના દરેક કમ્પાર્ટમેન્ટમાં 2 અથવા 4 બર્થ છે. 2 બર્થવાળા કમ્પાર્ટમેન્ટને કૂપ કહેવાય છે અને 4 બર્થવાળા ડબ્બાને કેબિન કહેવામાં આવે છે. દરેક કમ્પાર્ટમેન્ટમાં એક દરવાજો હોય છે જેને મુસાફરો અંદરથી બંધ કરી શકે છે. ફર્સ્ટ એસીમાં કોઈ સાઇટ ઉપર કે બાજુની નીચેની બર્થ નથી. દરેક મુસાફર માટે એક ડસ્ટબીન અને એક નાનું ટેબલ છે. રાજધાની જેવી ટ્રેનોમાં મુસાફરોને ખાસ પ્લેટ અને બાઉલમાં ભોજન પીરસવામાં આવે છે અને 2જી એસી અને 3જી એસી ક્લાસ માટે ફૂડ મેનૂ અલગ છે. ટ્રેનમાં એટેન્ડન્ટને બોલાવવા માટે દરેક ડબ્બામાં એક ખાસ બટન હોય છે. સીટ ખૂબ આરામદાયક છે.
2. સેકન્ડ એસી :-
અહીંયા સુવિધાઓ થર્ડ એસીની તુલનામાં વધુ અને ફર્સ્ટ એસીની તુલનામાં ઓછી છે. તેમાં કોઈ મિડલ બર્થ નથી. જોકે ત્યાં બાજુની ઉપરની અને નીચેની બેઠકો છે. આ રીતે દરેક કમ્પાર્ટમેન્ટમાં 6 સીટો છે. આ કોચમાં એસી થર્ડ ક્લાસ કરતાં ઓછી ભીડ હોય છે. દરેક કમ્પાર્ટમેન્ટમાં પડદા લાગેલા છે અને બેઠકો અત્યંત આરામદાયક છે. મુસાફરોને ઓશીકું, ચાદર અને ધાબળો આપવામાં આવે છે. અહીંનું ભોજન થર્ડ એસીમાં જેવું જ છે, પરંતુ જો તમારે વધારાની રોટલી કે દાળ લેવી હોય તો લઈ શકો છો. દરેક બર્થમાં રીડિંગ લેમ્પ છે.
3. થર્ડ એ.સી :-
થર્ડ એસી કોચ મધ્યમ વર્ગના ભારતીયોની પ્રથમ પસંદગી છે. ખૂબ જ સરળ ભાષામાં કહીએ તો આ કોચ બિલકુલ સ્લીપર ક્લાસ જેવા છે, માત્ર સ્લીપર ક્લાસ છે અને આ કોચ એર કન્ડિશન્ડ છે. દરેક કમ્પાર્ટમેન્ટમાં 8 સીટો છે. મધ્યમ સીટ નીચલા બર્થની પાછળના ભાગને વધારીને બનાવવામાં આવે છે. થર્ડ એસીમાં મુસાફરી દરમિયાન ઓશીકું, ધાબળો અને ચાદર આપવામાં આવે છે. સેકન્ડ એસી અને થર્ડ એસીમાં ખોરાક સમાન છે. તેમાં પડદા નથી.
Disclaimer : ભારતીય રેલ્વે માં સમયાંતરે ફેરફાર કરવામાં આવે છે.